WILLIAM LILLY KİMDİR?
David Plant’in The Life and Work of William Lilly
adlı yazısından bir bölüm çevrilmiştir.
William Lilly, -arkadaşlarına göre İngiliz Merlin ve düşmanlarına göre sözde hokkabazlık yapan büyücü ya da taklitçi, Diseworth’ün Leicestershire köyünde, 1 Mayıs 1602’de dünyaya geldi. Ataları küçük toprak sahibi çiftçilerdi ama Lilly’nin aile geleneğini devam ettirmek için hiçbir eğilimi yoktu. Çalışma yeteneği olmadığını ileri sürüyordu.
1613’te, Ashby de Ia Zouch’da grammer okuluna gitti. 17. yüzyıl okullarındaki uygulama olan korkutup sert bir disiplin uygulamanın yerine öğrencilerini cesaretlendirmeyi ve onurlandırmayı tercih eden aydın bir öğretmen John Brinsley’den öğrenim gördü. Brinsley’in yanında, Lilly yazılarının bunca popüler olmasına neden olan İngilizce hakimiyetini ve daha sonraları klasik astrolojide otorite olmasını sağlayacak olan Latince bilgisini kazandı.
Lilly’nin tutkusu, üniversiteye gitmek ve kiliseye girmekti ancak babası, borçlanması nedeniyle eğitimini desteklemeye devam edemedi. 1619’da, Lilly Diseworth’teki köy okuluna geri döndü ve orda öğretmenlik yaptı. Daha sonra, babasının avukatı aracılığıyla, Londra’da kendisiyle birlikte çalışmak üzere okuryazar bir genç arayan bir beyefendi olduğunu duydu. Lilly bir tavsiye mektubu elde etti ve ilana başvurdu. 4 Nisan 1620’de Leicestershire’ı terk etti. Soğuk, fırtınalı bir haftaydı; Lilly, Londra’ya gitmek üzere bir nakliye vagonunda yola çıktı. 9 Nisan 1620, Pazar, saat üç çeyrekte Londra’daydı ve Gilbert Wright adındaki beyefendinin evine ulaştı. Sonraki 7 yıl boyunca Lilly, Wright’ın hizmetlisi ve sekreteri olarak çalıştı.
Gilbert Wright Mayıs 1627’de öldüğünde, varlığını eşi Ellen’a bıraktı. Birkaç ay sonra, Lilly gözüpek bir adım atarak ona evlenme teklif etti. Ellen, yaş ve sosyal statü farkına rağmen bu teklifi kabul etti. 8 Eylül 1627’de Soutwark’ta, St. George’un kilisesinde evlendiler ve 1633’te Ellen’ın vefatına kadar mutlu yaşadılar. Eşi, Lilly’ye zamanında 13 adet ev almaya yetecek bir miktarda para bıraktı.
Lilly, 18 Kasım 1634’te tekrar evlendi ama bu evlilik bir talihsizlikti. İkinci eşi Jane’i, “Mars doğasına ait” olarak tarif etti. Evlilik 16 Şubat 1654’te, eşinin Lilly’nin gözyaşının akmasına sebep olmayan vefatına kadar sürdü. Üçüncü evliliği, Ruth Needham’la Ekim 1654’te idi, hepsinin en mutlusu oldu. Lilly eşini, “doğumumda Terazi’deki Jüpiter’le işaret edilen, benim büyük rahatlığım için son derece uygun durumda” olarak ifade etti.
Lilly, 1632’de astrolojiye daha ciddi bir ilgi duymaya başladı ve kara büyü öğrenimi görmüş, mükemmel bir bilge adam olarak gösterilen Gunpowder Alley’den John Evans’la tanıştırıldı. Evans, Lilly’ye astroloji öğretiyordu ancak Lilly, hocası hakkında çok az şey biliyordu. Müşterisini memnun etmek için yanlış astrolojik bilgi verdiği bir gün Evans’ı yakaladıktan sonra onunla ilişiğini kesti. Ardından öğrenim sürecine kendi kendine devam etti, klasik metinlerden bir kütüphane oluşturdu.
Lilly, 1634’te astroloji öğretmeye ve uygulamaya başladı, okültizmin birçok formuyla denemeler yaptı. Otobiyografisi birçok tanım içerir, tılsımcılık, kristal okuma, ruhlarla irtibat ve diğer olağanüstülükler. Bu uğraşları, sağlığıyla ilgili sorunlar ortaya çıktığında bıraktı, sağlığı günden güne kötüye gitti. Mayıs 1636’da, Surrey Hersham’da bir ev kiraladı ve tüm sihir kitaplarını yaktı. Sonraki 5 yıl boyunca sessizlik içinde yaşadı.
Lilly, bu dönemi astrolojik yeteneklerini iyileştirmek için harcadı. “Çalınan balık” adlı harita yorumu, 10 Şubat 1638’e aittir, Hristiyan Astroloji’sinde örnek harita çalışması olarak gösterilir ve tam bir ustalık eseridir. Ayrıca astrolojinin toplumsal politik sorunları nasıl etkilediği ve İkizler burcu’ndaki güneş tutulması üzerine 22 Mayıs 1639’da bir inceleme kaleme aldı. Ekim 1641’de, Lilly sağlığını toparladı, Londra’ya döndü ve profesyonel bir astrolog olarak çalışmaya başladı. Horary astroloji alanındaki uzmanlığıyla her sınıftan topluluklar müşteri olarak Lilly’ye akın etmeye başladılar. Popülaritesinin doruğu, yılda 2000 soruya ait haritaya cevap vermesiydi.
Şubat 1643’te, Lilly, bir hastalığa ait öngörüleriyle önemli kişileri etkiledi ve Kral 1. Charles’ a karşı gerçekleştirilen sivil savaş girişimlerini etkiledi. 1647’de en büyük çalışması olan Hristan Astrolojisi’ni yazdı. Yazdıklarıyla sivil ve askerlerden oluşan büyük kitleleri etkiledi ve hitabet gücü, politik bir nitelik de kazanmıştı. Birçok politikacı ve askere danışmanlık yaptı, kraliyet içinden ona gizlice danışmaya gelenler vardı. Öngörülerinin ülke geleceğini ve yapılanmasını etkileyecek nitelikte olması 1652’de hapse girmesine dahi neden oldu.
Lilly her yıl almanak basımı gerçekleştiriyordu ve bunu göz sağlığını yitirene kadar devam etti. Daha sonra evlat edindiği oğlu Henry Coley bu işi devam ettirdi. Lilly 1681 saat sabaha karşı 3’te hayatını kaybetti.
Lilly, Horary Astroloji’nin otoritesi kabul edilmektedir. 1985 yılında, Hristian Astrolojisi’nin Regulus Press’ten bir kopyası basıldı. Bu metin, Lilly, yeteneklerinin doruğundayken yazıldı ve Lilly tarafından “bu sanatı öğrenmek isteyen herkes için sade ve basit bir yöntem, benim anlatımım dışında başka bir ustaya ihtiyaç duymaksızın” olarak ifade edildi. Latince yerine İngilizce’de yayınlanmış olan, harita hesaplama, horary gibi bilgileri içeren en kapsamlı astroloji metnidir. Kaynakçası 200 adet klasik ve çağdaş uzmanın çalışmalarını içerir. Lilly’nin parlak sentez yeteneği, kendi pratik tecrübesine dayanmaktadır. Hristiyan astrolojisi kitabı, klasik astroloji ve horary alanlarında bir anahtar metin görevi görmektedir.
Naçizane çevirmeye çalışan olarak Lilly’nin hayat hikayesini paylaştıktan sonra, bir ilim insanının yanlışları da deneyimleyerek nasıl Allah’ın ilmine ve ışığa ulaşabileceğini, asıl başarının erdemli olmaktan sonra gerçekleşebildiğini bu hikayeden anladığımı belirtmek isterim. Bunun ispatı için, William Lilly’nin, Sevgili Hocam Öner Döşer’in Astroloji’de Temel Kavramlar kitabının da ilk sayfalarında bulabileceğiniz, Astroloji Öğrencisine Mektup’unu okumanızı gönülden tavsiye ederim. Işığın, kaynağını görüp yücelterek ulaşabileceğimiz bir güzellik olduğunu, Lilly’nin mektubundan da anlamak, feyz almak mümkündür.
Mektubun bir kısmı şöyledir:
“Öncelikle, Yaratan’ı düşün, O’nu takdir et ve O’na müteşekkir ol; mütevazılığını kaybetme; ve ne kadar derin ve üstün olursa olsun, hiçbir doğal bilginin aklını başından alıp, hem gökteki hem de yeryüzündeki her şeyi düzenleyen ve yöneten İlahi Gücü göz ardı etmene yol açmasına izin verme. Aksine, bilgin arttıkça, Yüce Tanrı’nın gücünü ve bilgeliğini daha da fazla takdir et ve kendini Tanrı’nın lütfunu hak etmeye ada; ne kadar iman edersen, kendinden o kadar emin olacaksın; ve Tanrı’ya ne kadar yakınlaşırsan, o kadar saf yargılarda bulunacaksın.”
Hayata ve haritalarımızda bakışımızda, Lilly’nin fark ettiklerinin en az eserleri kadar bize rehber olması dileğiyle…
Kaynakça:
http://www.skyscript.co.uk/lilly.html
Öner Döşer, Astroloji’de Temel Kavramlar